Στοματίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή του στόματος (γλώσσα, χείλη, εσωτερική επιφάνεια στα μάγουλα) συνοδευόμενη από έλκη (άφθες), φουσκάλες και έντονο πόνο. Υπάρχουν διαφορετικά είδη στοματίτιδας και η σωστή διαφοροποίηση τους από τον παιδίατρο είναι σημαντική γιατί έχουν διαφορετικό τρόπο μετάδοσης και θεραπείας.
ΣΤΟΜΑΤΙΤΙΔΑ ΑΠΟ ΜΥΚΗΤΕΣ
Στα βρέφη πιο συχνή είναι η στοματίτιδα με κύριο παθογόνο οργανισμό το μύκητα Candida. Εμφανίζεται με λευκά στίγματα ή μια λευκή επικάλυψη στη γλώσσα, στον ουρανίσκο και στην εσωτερική πλευρά στα μάγουλα. Η συγκεκριμένη μορφή στοματίτιδας στα μωρά δεν πονάει αλλά μπορεί να δυσκολέψει τη σίτιση. Τότε ο παιδίατρος σας θα σας δώσει την κατάλληλη θεραπεία για το μωρό σε μορφή σταγόνων ή στοματικού gel που περιέχει το κατάλληλο αντί-μυκητισιακό φάρμακο. Κάποιες φορές η μυκητίαση στο στόμα του μωρού ακολουθείται από μυκητίαση στην περιγεννητική περιοχή καθώς η μόλυνση μεταφέρεται εκεί μέσω του γαστρεντερικού συστήματος. Στο σημείο αυτό μπορεί να έχουν φαγούρα, κοκκινίλα και έντονο παράτρημμα (σύγκαμμα). Σε αυτή τη περίπτωση ο παιδίατρος σας θα σας δώσει τις ανάλογες οδηγίες περιποίησης του δέρματος.
Αν θηλάζετε, και κολλήσετε μύκητες στις θηλές, ο θηλασμός θα είναι πολύ επίπονος και θα νιώθετε κάψιμο, τσούξιμο και φαγούρα. Σε περίπτωση που έχετε αυτά τα συμπτώματα, επικοινωνήστε με τον γιατρό ή τη μαία σας για να πληροφορηθείτε σχετικά με τη θεραπεία. Είναι πολύ σημαντικό να θεραπευτείτε τόσο εσείς όσο και το μωρό σας. Αν έχετε τα συμπτώματα αλλά όχι πόνο, ακολουθήστε για τις θηλές σας την ίδια θεραπεία που ακολουθείτε για το στόμα του μωρού.
Αν ταΐζετε το μωρό σας με μπιμπερό, μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο μόλυνσης διατηρώντας τις θηλές των μπιμπερό και τις πιπίλες καθαρές, αποστειρώνοντάς τα σε βραστό νερό καθημερινά. Να θυμάστε ότι απαγορεύεται να βάζει κανείς την θηλή του μπιμπερό ή την πιπίλα στο στόμα του πριν τη δώσει στο μωρό.
Στοματίτιδα από μύκητα επίσης κινδυνεύουν να εμφανίσουν παιδιά που παίρνουν αντιβίωση (γιατί η αντιβίωση αλλάζει τη φυσιολογική χλωρίδα των βλεννογόνων) και τα παιδιά που κάνουν χρήση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών, γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να ξεπλένουν το στόμα τους μετά τις εισπνοές. Επίσης σε περίπτωση επαναλαμβανόμενων περιπτώσεων στοματίτιδας από μύκητα ή προσβολής και άλλων σημείων του σώματος πρέπει οπωσδήποτε να ελεγχθεί το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού.
Ερπητική στοματίτιδα
Αυτού του είδους η στοματίτιδα οφείλεται στο ιό του απλού έρπητα (Human Simplex Virus) και είναι μεταδοτική. Συνήθως εμφανίζεται σε παιδιά μικρής ηλικίας που έχουν κολλήσει τον ιό από μέλος της οικογένειας τους κάποια στιγμή, και η στοματίτιδα έρχεται ως αναζωπύρωση της προηγούμενης λοίμωξης. Κάποιες φορές το παιδί εμφανίζει ερπητική στοματίτιδα όταν κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας έχει έρπει στα χείλη, γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντικό τα μικρά παιδιά να αποφεύγουν οποιαδήποτε μορφή επαφής (ιδιαίτερα φιλί) από ανθρώπους με ενεργό επιχείλιο έρπη η αλλά παιδιά με ερπητική στοματίτιδα.
Η στοματικη κοιλότητα του παιδιού συνήθως γεμίζει με επώδυνες φουσκάλες που όταν σκάσουν παραμένουν ως έλκος και μπορεί να εμφανιστεί υψηλός πυρετός ως και 40 1-2 ημέρες πριν.
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στο να μην μεταφέρει το παιδί με τα χέρια του τον ιό στο μάτι του γιατί υπάρχει ο κίνδυνος της επιμόλυνσης που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για την όραση του παιδιού.
Αφθώδης στοματίτιδα
Είναι πολύ συχνή αρρώστια της παιδικής ηλικίας και υπολογίζεται ότι περίπου ένα στα πέντε παιδιά θα πάθουν στοματίτιδα. Η αιτιολογία της είναι άγνωστη και συνήθως εμφανίζεται σε περιόδους που ο οργανισμός του παιδιού περνάει κάποιο στρες είτε ψυχολογικό είτε σωματικό (π.χ μετά από μια ασθένεια). Όμως, σε ένα παιδί που παρουσιάζει πολλαπλές η επίμονες αφθώδης στοματίτιδες πρέπει να αποκλειστούν
• Έλλειψη βιταμίνης Β12, φιλικού οξέος.
• Σιδηροπενική αναιμία.
• Τροφικές αλλεργίες
• Μειωμένο αμυντικό σύστημα.
• Νόσος του εντέρου
Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι αυτού του τύπου η στοματίτιδα δεν είναι κολλητική.
Το παιδί μπορεί να εμφανίσει ένα η πολλαπλά ελκη/φυσαλλιδες, έντονα σάλια, πυρετό και διογκωμένους τους αδένες του λαιμού. Ο πόνος είναι συνήθως έντονος, ειδικά τις πρώτες ημέρες, και σαν αποτέλεσμα το μάσημα και η κατάποση είναι επώδυνα και το παιδί μπορεί να μη μπορεί να φαει η να πιει τίποτα. Σε αυτή τη περίπτωση υπάρχει ο κίνδυνος της αφυδάτωσης και πρέπει να συμβουλευτείτε αμέσως τον παιδίατρο σας.
Διάρκεια/ θεραπεία
Η διάρκεια της στοματίτιδας μπορεί να είναι από 1 ως 2 εβδομάδες, ο πολύ έντονος πόνος όμως συνήθως υποχωρεί μετά την 4η ημέρα.
Η ερπετική στοματίτιδα είναι συνήθως αυτοιάσιμη ασθένεια αλλά σε κάποιες πολύ σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χορηγηθεί ένα φάρμακο από το στόμα που καταπολεμά τον συγκεκριμένο ιό.
Δεν υπάρχει φάρμακο που να θεραπεύει την αφθώδη στοματίτιδα. Υπάρχουν διάφορα φάρμακα που χορηγούνται τοπικά για να απαλύνουν το πόνο είτε σε μορφή γελης (gel) σε μορφή διαλύματος που θα σας το φτιάξει ο φαρμακοποιός σας κατόπιν οδηγίας του παιδίατρου (διάλυμα αναισθησινης) και μπορεί να εφαρμοστεί τοπικά 15 λεπτά πριν το φαγητό για να μπορέσει το παιδί να ανακουφιστεί λίγο και να φαει.
Κατά τη διάρκεια των συμπτωμάτων δώστε του να φάει δροσερά και μαλακά φαγητά και αποφύγετε τα αλμυρά, φαγητά με μπαχαρικά ή ξινούς χυμούς (πχ πορτοκαλάδα) τα οποία ερεθίζουν τα έλκη και πονούν.
